Les 4: Beeldcultuur

Beeldcultuur

Dit onderdeel bestaat uit twee opdrachten, namelijk afbeeldingen uit de drie verschillende perioden uit de beeldcultuur en de uitwerking van een tableau vivant.

Klassieke periode (tot +/- 1860)

Dit schilderij van Rembrandt van Rijn uit 1633 heet Christus in de storm op het meer van Galilea. Het schilderij toont het verhaal van het wonder Jezus die de golven kalmeert van het Meer van Galilea, geschreven in het Nieuwe Testament van de Bijbel.
Kenmerkend van kunst uit de klassieke periode is dat het vaak verhalend is. Ook staat het Goddelijke veelal centraal en worden er veel symbolen gebruikt. De kunst is zo realistisch mogelijk, wat ook op dit schilderij te zien is. Ookt het contrast tussen licht en donker (clair-obscur) is kenmerkend. De kunstenaars in de klassieke perioden werkten vaak in opdracht van de rijken.

Moderne periode (1860-1960)

Dit is het schilderij Le Bassin aux nymphéas, harmonie verte van Claude Monet uit 1899. Monet heeft verschillende schilderijen met waterlelies gemaakt. Claude Monet was een impressionistische schilder. Het impressionisme was een van de belangrijke kunststromingen in de moderne tijd. In het impressionisme was het gevoel en de beleving van de kunstenaar belangrijker dan de werkelijkheid. In de moderne tijd, waarin de fotografie opkomt, heeft de kunst geen fotografische functie meer, dingen hoeven niet meer zo realistisch mogelijk afgebeeld te worden, de sfeerimpressie is belangrijker. In de moderne tijd proberen kunstenaars juist een zo groot mogelijke afstand te scheppen tussen het kunstwerk en de werkelijkheid. Dit schilderij is geschilderd in losse verftoetsen, die meer een suggestie geven van de afgebeelde waterlelies, dan de daadwerkelijke waterlelies.

Andere kenmerken van de moderne tijd is de experimenteerdrang en de nadruk op het kunstwerk als idee. Ook is er in de moderne tijd veel abstracte kunst gemaakt.

 

Postmoderne periode (vanaf 1960)

Hier zie je Alex Kiessling aan het werk met zijn Long Distance Art. De kunstenaar Alex Kiessling heeft twee robots ontwikkeld die op lange afstand precies hetzelfde tekenen als hij. Op deze manier worden op drie verschillende plekken drie dezelfde kunstwerken tegelijkertijd gemaakt.
Dit is postmoderne kunst, omdat techniek met kunst samenkomt. Het is van deze tijd, het gaat niet zozeer om de kunstwerken die geproduceerd worden, maar om de uitvinding. Techniek is tegenwoordig overal, ook in de kunst.

De postmoderne tijd kenmerkt zich door de toegankelijkheid van kunst voor iedereen en de massacultuur. Door zijn kunst op drie verschillende plekken te creëren vergroot Kiessling zijn bereik.

 

Tableau Vivant

Voor de uitwerking van deze opdracht hebben ik samen met Martijn Uijlenhoed, Annika den Dulk en Edmund Jansen het schilderij De Doop van Christus, geschilderd door Andrea del Verrochio en Leonardo de Vinci, gekozen.

 

 

Dit schilderij vertoont vele kenmerken van een klassiek werk: het thema is geloof en het goddelijke. God bestaat in 3 verschijningen: de vader, de zoon en de heilige geest. De drie éénheid. Jezus is herkenbaar aan ontbloot lichaam met enkel een lendendoek (kwetsbaar). De heilige geest wordt gerepresenteerd door de duif die wordt vrijgelaten uit de handen van God.
Het schilderij is geschilderd in een driehoekscompositie: de engelen, Jezus Christus en Johannes de Doper zijn gerangschikt volgens een driehoeksvorm.
Het is een realistisch werk. De figuren zijn allen realistisch geschilderd. Zowel landschap als de heiligen.

De goddelijkheid van Christus wordt versterkt door de lichtstralen, witte duif en de geknielde houding van de engelen die moeten opkijken naar Jezus en zijn kleren als dienaars vasthouden.

 

Binnen 15 minuten hebben we met de beschikbare middelen een vergelijkbare setting willen creëren met een knipoog naar de huidige tijd.Ook hier wordt gedoopt, maar heeft de scene verwijzingen naar materialisme van deze tijd.
Waar in het originele schilderij de handen van God de duif los laat (vanuit de hemelpoort), zien we hier op de achtergrond de deuren naar school: de poort naar een welvarende toekomst.
Een extravagante popster als Christus, Spa reine als commercieel doopwater, waarmee een boot wordt gedoopt (teken van welvaart). Bij de engelen zie je echte gouden hoofddeksels als aureool.
Een kruis is vervangen door een iets wat we konden pakken. Geen spiritiele waarde, maar dus meer als symbool van “pakken wat je pakken kan”.